Szybka instalacja MiKTeX dla polskich użytkowników

MiKTeX jest implementacją systemu TeX i programów towarzyszących dla systemów Windows 9x/ME/NT/2K/XP. Posiada łatwy i dość intuicyjny program instalacyjny, a także możliwość aktualizacji z sieci. Podczas pierwszej instalacji nie jest jednak jasne, co tak naprawdę zawierają proponowane zestawy Small, Large i Total zaś początkujący polski użytkownik nie wie czy np. w zestawie Large znajdzie wszystkie pakiety dla naszego języka. Przedstawiam zatem skrótowo przepis, który pozwoli uniknąć ściągania z sieci wielu dziesiątków megabajtów i zainstalować całkiem bogate środowisko z wszystkimi polskimi dodatkami. Łącznie do pobrania wystarczy w zupełności ok. 36 MB.

Uwaga: MiKTeX (jako ProTeXt) dostępny jest na udostępnianym przez GUST DVD TeX Collection 2007 i poniższe uwagi można zastosować także do tej dystrybucji, np. gdy mamy mało miejsca na dysku.

  1. pobrać do tymczasowego katalogu (np. c:\inst\):
    ftp://ftp.gust.org.pl/TeX/systems/win32/miktex/setup/setup.exe
  2. uruchomić:
    c:\inst\setup.exe
  3. W oknie ,,Setup Task'' zaznaczyć ,,Download only''
  4. W oknie ,,Package Set'' zaznaczyć ,,Small''
  5. Na następnej stronie ,,Remote Package Directory'' wybrać np. Poland ftp://ftp.gust.org.pl...
  6. W oknie ,,Local Package Repository'' można pozostawić katalog, z którego uruchomiono setup.exe
  7. Po zakończeniu pobierania zakończyć działanie programu, po czym ponownie go uruchomić, tym razem dla instalacji
  8. W oknie ,,Setup Task'' zaznaczyć ,,Install''
  9. W oknie ,,Local Package Repository'' zatwierdzamy ścieżkę lokalnego depozytu (np. c:\inst)
  10. W oknie ,,Instalation folder'' zatwierdzamy domyślny c:\texmf podobnie jak i wszystkie pozostałe zapytania aż do zakończenia pracy setup.exe
  11. Windows 95/98/ME będzie wymagał restartu

Do zainstalowanego zestawu ,,Small'' należy teraz dodać polskie pakiety.

Z menu Start -> Programy -> MiKTeX uruchomić MiKTeXOptions i wybrać zakładkę ,,Packages'' a w niej (dla ,,Package repository'') przyciskiem ,,Change'' np. ftp://ftp.gust.org.pl... Po zaktualizowaniu bazy danych o dostępnych pakietach można dokonać wyboru przez zaznaczenie wśród MiKTeX Packages: 

Documentation -> lshort-polish
Language Support -> Polish (cała gałąź)
Uncategorized -> tex-ps

Po zakończeniu wyboru nacisnąć przycisk ,,Zastosuj''.

Podstawowa konfiguracja i generowanie formatów

Uruchamić z menu program MiKTeXOptions (bądź z wiersza poleceń mo.exe), w zakładce ,,Languages'' należy zaznaczyć ,,polish'' i zatwierdzić zmiany przyciskiem ,,Zastosuj''. Teraz w zakładce ,,TeX Formats'' można wskazać interesujący nas format (np. latex czy mex) i wygenerować go przyciskiem ,,Build''. Uwaga: dopiero wtedy LaTeX będzie przygotowany do obsługi języka polskiego, tzn. będzie zawierał polskie wzorce przenoszenia wyrazów.

Warto pamiętać, że prywatne dodatki (makra, fonty) instalujemy zawsze tylko w odpowiednich podkatalogach drzewa c:\localtexmf, po czym odświeżamy bazę danych instalacji z programu MiKTeX Options -> General -> Refresh Now (albo, szybciej, z linii poleceń: initexmf -u).

Od wersji 2.4 MiKTeX zawiera specjalnie skonfigurowany program Ghostscript o nazwie mgs.exe (aktualnie w wersji 8.15), który w zasadzie jest wykorzystywany w tle np. przez program podglądu Yap itp. Chcąc skorzystać z mgs.exe z linii poleceń (np. do zadań typu wsadowego) należy zadeklarować zmienną systemową 

set MIKTEX_GS_LIB=c:\texmf\ghostscript\base;c:\texmf\fonts
(powyższy wiersz można dodać w Windows 95/98 do autoexec.bat; w Windows NT/XP nazwę zmiennej i przypisaną wartość wpisujemy w Panelu sterowania -> System -> Zaawansowane -> Zmienne środowiskowe).

Staszek Wawrykiewicz, 30.05.2008